Berkenpek

Berkenbos nabij de hei in Nationaal Park Veluwezoom.

In de oertijd kon men van een bot of een gewei een pijlpunt maken en op een speer plaatsen. Of men kon een vuistbijl een houten handvat geven. Maar steen en hout combineren in een object waarop grote krachten komen, zoals slaan, wegwerpen, afschieten etc. dat blijft niet goed zitten. En daarop hadden onze voorvaderen wat gevonden; lijm uit de berkenbast. De Neanderthalers wisten al hoe je dat doet. Als je de berkenschil op een bepaalde wijze verwarmt, zonder dat het verbrand, door droge destillatie om precies te zijn, blijft er na een tijd een zeer kleverige, zwarte, substantie over: dat is dan de berkenpek. Dat teerachtige spul fungeerde uitstekend als lijm. Ik las deze wijsheid in een fascinerend boek over menselijk leven in het verdronken land, dat wij nu de Noordzee noemen. Ons eigen Atlantis blijkt een archeologisch wonderland. Toen de Noordzee nog een steppe was en je naar Engeland kon lopen, toen er wellicht gelijktijdig Neanderthalers en mensen aanwezig waren. Herhaaldelijk zijn stukjes berkenpek om vuursteen gedrapeerd uit de Noordzee gevist of op de stranden gevonden. Ongelofelijk oud, zo ongeveer 50.000 jaar geleden gemaakt. Ik wil ook zo’n stukje berkenpek vinden. Ik ga op zoek. Nu.